Tischa Neve is kinderpsycholoog en opvoedkundige. Daarnaast heeft ze een eigen podcast genaamd ‘Even over mijn kind’. We vroegen haar hoe je als pedagogisch coach het beste een oplossingsgericht gesprek kunt voeren. ‘Het is allereerst belangrijk om pedagogisch professionals tips of feedback te geven zonder belerend over te komen. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan en vraagt ook iets van jezelf. Mensen kunnen dankzij jouw tips en advies misschien onzeker of weinig gemotiveerd raken. Daarom is het belangrijk om een manier te vinden die hen in hun eigen kracht zet.’

Laat hen met een oplossing komen

Hoe je dat doet, legt Neve graag uit. ‘Het is belangrijk om pedagogisch professionals zelf te laten nadenken over een oplossing. Dus in plaats van direct advies te geven, kun je ze zelf laten uitvinden wat wel en niet werkt. Dit klinkt misschien omslachtig, maar dit is echt de beste manier. Laat pedagogisch professionals bijvoorbeeld zien op welke momenten dat kind wel naar ze luisterde en deed wat er werd gevraagd. Hierdoor gaan pedagogisch professionals nadenken over hun eigen handelen, waardoor ze dit kunnen bijsturen. Dit is veel beter dan hen het antwoord op een presenteerblaadje aanbieden.’

Ze weten het zelf

Het is hierbij volgens Neve wel belangrijk om professionals het vertrouwen te geven dat ze het antwoord zelf weten. ‘Laat ze weten dat ze professioneel genoeg zijn en voldoende ervaring hebben in het werkveld. Soms nemen pedagogisch professionals namelijk een wat afwachtende houding aan. Ze hebben dan het idee dat jij met alle oplossingen zal komen. Begrijpelijk, maar niet de manier. Als je pedagogisch professionals zelf laat nadenken, is het veel makkelijker om die verandering op gang te brengen.

Geef de ander ruimte

Volgens Neve kunnen goedbedoelde tips en adviezen ook als overweldigend ervaren worden. ‘Pedagogisch professionals kunnen het idee krijgen dat ze worden overladen met dingen die moeten worden aangepast in hun werkwijze. Dit kan begrijpelijkerwijs ook weerstand oproepen.
Er zijn allerlei manieren om dit te voorkomen. Geef mensen eerst de tijd en de ruimte om te spuien over bepaalde zaken. Zorg ervoor dat iemand zijn verhaal kwijt kan en ga niet te snel door naar een oplossing. Daarnaast wil je als pedagogisch coach het hele plaatje helder hebben voordat je kunt gaan coachen. Er kunnen allerlei zaken op de achtergrond meespelen die invloed hebben. Geef jezelf en de ander tijd en ruimte om dit te achterhalen. Iemand kan zich bijvoorbeeld niet gezien voelen door collega’s of kan denken dat hij of zij niet bekwaam genoeg is. Pas als diegene zich gehoord en gezien voelt, ontstaat er ruimte om iets aan te passen in zijn of haar handelen.’

Probeer niet te overtuigen

Daarnaast is het volgens Neve als coach ook heel belangrijk dat je goed naar jezelf luistert. ‘Stel je zit in een gesprek en je hebt het gevoel dat het allemaal niet lekker loopt. Misschien heeft deze professional geen zin in verandering en voel je veel weerstand. Waarschijnlijk krijg je dan de neiging om diegene te overtuigen van jouw gelijk. Je wilt die ander bijvoorbeeld vertellen dat deze verandering juist meer rust op de groep gaat opleveren. Toch kun je dit beter niet doen en er niet tegenin gaan. Ga eerst na of er dankzij de weerstand van de ander iets in jezelf wordt geraakt. Probeer diegene vervolgens niet op andere gedachten te brengen. Op deze manier voorkom je dat je in een “ja-maar”-gesprek terechtkomt.’

‘Ja-maar’-gesprek

Volgens Neve is het ‘ja-maar’-gesprek een van de grootste valkuilen waar je als pedagogisch coach in terecht kunt komen. ‘Wanneer je bijvoorbeeld tips geeft over een huilbaby, kun je als tegenreactie te horen krijgen: “Ja, maar dat hebben we al zo vaak geprobeerd” of “Ja, maar dat gaat toch niet werken bij hem.” Als jij dan vervolgens ook weer begint met “ja, maar we gaan het toch gewoon op deze manier doen”, beland je in een gesprek waar je niet meer uitkomt.
Het is beter om erkenning en ruimte te geven aan wat er wordt gezegd en de “ja-maar” om te buigen in “ja-en”. “Ik snap jouw zorgen en daarom gaan we kijken naar wat het beste is voor het kind.” Laat ze nadenken over de keren dat de baby niet huilde, waardoor ze zelf gaan inzien wat de beste oplossing is.’

De rol van de pedagogisch coach

Neve benadrukt dat de rol van een pedagogisch coach vooral bestaat uit het enthousiasmeren van de groep. ‘Wanneer ze bijvoorbeeld moeite hebben met een kind dat druk is of niet luistert. Laat ze dan inzien dat dit geen vervelend obstakel is. Vertel dat dit kind juist een parel is omdat ze ervan kunnen leren. Op deze manier maak je pedagogisch professionals weer enthousiast voor het werk dat ze doen. Heel erg belangrijk want dit straalt uiteindelijk ook weer af op de kinderen.’

Meer weten? Lees dan ook:
 – Welke stijl van begeleiden hanteer jij als pedagogisch coach?

 – Oplossingsgericht werken: de kracht van een positieve benadering

– De pedagogisch coach als de brug naar de werkvloer

 Of neem een kijkje op de website van Tischa Neve.