In binnen- en buitenland zijn diverse studies uitgevoerd waarin de effecten van kinderopvang op de ontwikkeling van kinderen zijn onderzocht. Er is daardoor een nieuwe stap mogelijk voor onderzoek, beleid en praktijk: we hoeven niet meer te varen op de uitkomsten uit één studie, maar kunnen nu verschillende onderzoeksresultaten integreren in één brede overzichtsstudie.

In 2006 publiceerden Gilliam en Shahar alarmerende Amerikaanse cijfers over kinderen die (tijdelijk) werden verwijderd van de kinderopvang in Massachusetts. De natie werd opgeschrikt door de hoge cijfers: 2,7% van de kinderen werd weggestuurd, dertien keer zoveel dan op de Amerikaanse basisschool. Later onderzoek bevestigde dit beeld voor andere staten. Longitudinale studies lieten ondertussen zien dat verwijdering van de voorschool een stevige voorspeller is van een moeizame schoolloopbaan. Soms zelfs zo moeizaam dat deze in de gevangenis eindigt. De richtlijnen werden rond 2010 in allerlei staten aangescherpt. Verwijdering van een kind was niet langer toegestaan. Tenzij er heel zwaarwegende redenen zijn.

Welke kenmerken van een kind in de kinderopvang voorspellen het welbevinden en de sociaal-emotionele ontwikkeling? Eén voorspeller die telkens naar voren is gekomen, is het temperament van het kind. Maar temperament is een breed begrip. Kan dit iets concreter worden gemaakt voor ouders en pedagogische professionals? Het NCKO heeft enige tijd geleden een studie uitgevoerd waarbij jonge kinderen werden gevolgd in de kinderopvang van hun eerste tot hun tweede levensjaar. Een nieuwe analyse van de gegevens uit deze studie geeft nu een nieuw antwoord op een vaak gestelde vraag.

Onderzoek naar het brein staat volop in de aandacht. De bevindingen uit dit neuropsychologische onderzoek zijn door Jelle Jolles in het nieuwe boek Leer je kind kennen vertaald naar de opvoeding en het onderwijs. Kan de kinderopvang hiervan ook profiteren?

Baby's ontwikkelen een maag- en darmstelsel met allerlei nuttige bacteriën die bijdragen aan een gezonde spijsvertering en hun immuunsysteem. Bij volwassenen zien we een grote diversiteit van zo'n 600 soorten bacteriën in de darmflora (ook wel 'microbiota' genoemd), maar bij baby's moet dit systeem nog worden opgebouwd. Hermes, Eckermann, De Vos en De Weerth onderzochten hoe deze darmflora zich ontwikkelt bij kinderen die in de eerste maanden thuis zijn en bij kinderen die na het ouderschapsverlof van de ouders naar de kinderopvang gaan.