Je hebt pm'ers die de hele dag lopen te zingen. Je hebt ook pm'ers die daar gek van worden. Maar baby's en peuters vinden het heerlijk: ze genieten van jouw stem en het geeft een opgewekte sfeer in de groep. Voor wie zelf niet veel liedjes en versjes kent, zijn er genoeg leuke boeken om ze op te zoeken. Misschien denk jij dat je 'niet kunt zingen'? Versjes hoef je niet te zingen, die zeg je gewoon hardop, tijdens je dagelijkse activiteiten. Als je ziet hoe goed het werkt in de groep, wil je niet anders meer.

Groenten… kinderen staan meestal niet juichend op de tafels als het woord valt. De cijfers bevestigen dit: 85% van de basisschoolkinderen eet veel minder dan de dagelijks benodigde 100 à 150 gram. Bij de kinderen die het wél halen, is de variatie vaak beperkt tot wat snoeptomaatjes of komkommer. Met leuke spelletjes en activiteiten maak je groenten eten tot een feestje op de bso.

Als je langer in de kinderopvang werkt, zijn er zoveel kinderen 'door je handen' gegaan. Elk kind met een eigen verhaal. Van sommige kinderen blijft het verhaal nog lang in je hoofd hangen. Misschien vraag je je af: wat zou er van dit kind geworden zijn? Hebben we het wel goed gedaan? In dit nummer: het verhaal van Rashid (niet zijn echte naam).

Pedagogisch medewerker Tessa werkt op een peutergroep. Van meerdere ouders hoort ze dat hun kind de laatste tijd minder graag naar de opvang komt. Het is onrustig op de groep vanwege wisseling in de bezetting, en de kinderen voelen dit. Een heel actueel onderwerp, vindt gezinspedagoog Joyce Blauwhoff. Ze geeft sinds kort de training Harmonie in de groep en gaat in op de vraag van Tessa.

Verschil van mening hoort erbij. Maar wat als een meningsverschil uitmondt in een conflict of zelfs in agressie of geweld? Zorg- en onderwijsprofessionals hebben van alle beroepsgroepen in Nederland het meest te maken met agressie en geweld door derden, zoals ouders en patiënten. Daar heerst een taboe op, vindt agressietrainer Caroline Koetsenruijter. Tijd dus om het onderwerp bespreekbaar te maken en weerbaarder te worden, óók in de kinderopvang.

Pedagoog Inge van Rijn deelt ieder nummer een gesprek dat zij met een pedagogisch medewerker voerde. Deze maand: te veel Nederlands.

Al meteen toen hij in m'n groep kwam was het duidelijk; deze zevenjarige wilde de hele middag maar een ding: voetballen. Alles wat met voetbal te maken had was heilig voor hem. Dus kon hij genieten van de acties van grootwinkelbedrijven met het nieuwste voetbalboek van dat jaar. Als betrokken pm'er verruilde ik tijdelijk m'n favoriete super voor de plaatjes. Ik moest ze bovendien dan nog beschermen tegen alle andere spaarders die me enthousiast en met smekende puppy-ogen opwachtten bij de uitgang: 'Mevrouw heeft u ….'. Maar eigenlijk ging het Jens vooral om het zélf voetballen, met anderen of desnoods alleen. Zelfs een leek als ik kon zien dat hij voor z'n leeftijd erg behendig was met de bal en ook goed kon samenwerken in het spel. En hij werd alleen maar beter. Waar anderen afhaakten vanwege andere interesses of een druppel regen, bleef hij alleen over op het plein, terwijl hij nog de bal hoog probeerde te houden of op andere tricks oefende.

Oudere kinderen haken vaak af op de bso. Hoe zorg je ervoor dat het aanbod ook voor deze kinderen aantrekkelijk blijft? Bij kinderopvang Sterrenrijk bedachten ze de Tienerclub.

Femke Stalpers werkt als atelierpedagoog op kinderdagverblijf Parvaneh, bij IKC de Boomgaard in Amsterdam. In dit interview vertelt ze over de werkwijze Begrijpen met je handen. Hoe ze daar inspiratie uit haalt, over het werken met thema's en over het samenwerken met de pm'ers. Door voorbeelden te geven uit de praktijk beantwoordt ze vragen bij het 'vrij werken' van jonge kinderen.

Is bso in een schoollokaal altijd onwenselijk? Of kun je er toch iets van maken waardoor kinderen zich prettig voelen? En hoe doe je dat dan?