Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

‘Pedagogisch professionals zijn veel te bescheiden’

Een veredelde oppas. Pedagogisch professionals worden door ouders soms zo gezien. Hoe doorbreken we dit achterhaalde idee? Volgens wetenschapsjournalist Mark Mieras kun je deze opvatting te lijf gaan door te investeren in het zelfvertrouwen van pedagogisch werkers. ‘Als zij meer gaan geloven in hun eigen kennis, zal dat negatieve imago snel verdwijnen.’
werkdruk opvang
© lordn / stock.adobe.com

Mieras heeft het graag over de toekomst van de kinderopvang. Hij benadrukt het belang van een toekomstbestendige sector. ‘Vroeger werd kinderopvang vooral gezien als een middel om ouders te laten werken, maar dat beeld verandert. Steeds meer mensen beseffen hoe essentieel kinderopvang is voor de ontwikkeling van kinderen. Toch is nog niet iedereen daarvan doordrongen. Sommige ouders beseffen nog niet ten volle hoe belangrijk de eerste vier jaar van het leven zijn voor de ontwikkeling van hun kind. En hoe een goed kinderdagverblijf daaraan bijdraagt.’
Hoe dat komt volgens Mieras? ‘Omdat pedagogisch professionals zich hierin vaak nog te bescheiden opstellen.’

De kinderopvang is geen opbergplek

Het is volgens Mieras ook aan managers in de kinderopvang om ouders duidelijk te maken welke rol pedagogisch professionals in de opvoeding van hun kinderen hebben. ‘Het is niet alleen een opbergplek voor kinderen, maar een plek waar kinderen groeien. Daarnaast is het ook een expertisecentrum waar ouders kunnen leren hoe ook zij de beste bijdrage kunnen leveren.’
Mieras is ervan overtuigd dat als de kinderopvangsector zelfverzekerder overkomt, dit ook een positief effect heeft op het tekort aan personeel. ‘Wanneer je laat zien hoe belangrijk dit beroep is en welk verschil het voor kinderen maakt, zullen meer mensen voor dit beroep kiezen. Beroepskeuze heeft niet alleen met geld te maken, maar met het plezier dat ze aan de functie zullen beleven. Als je weet dat je een grote impact hebt op het leven van kinderen, ga je met veel meer motivatie aan het werk.’
En dat heeft volgens Mieras ook een positief effect op de op de pedagogisch professional zelf. ‘Als mensen trots zijn op hun werk, kunnen ze de werkdruk beter weerstaan. Zeker als je ze de kans geeft om zichzelf te ontwikkelen.’

Mark Mieras is naast Nicole Verdonk en Tica Peeman een van de sprekers op het Jaarcongres Management Kinderopvang op 19 september 2025. Meer info en aanmelden >>>

Een nieuwe methode invoeren? Dat werkt niet

Hoe je als pedagogisch professional dat verschil kunt maken, legt Mieras graag uit. ‘Daar is goed vakmanschap voor nodig. Ik zie vaak dat mensen bij het verbeteren van de kwaliteit van de opvang gaan denken aan de invoering van een nieuwe methode. Denk aan een vaste aanpak voor interactie, spelbegeleiding of taalstimulering. Klinkt heel mooi, maar het kan averechts werken. Jonge kinderen ontwikkelen zich namelijk alleen als je aanhaakt op hun eigen impulsen. Wat doet het kind, en op wat voor manier reageer jij vervolgens om zijn of haar nieuwsgierigheid te wekken? Elk kind zit weer anders in elkaar, daar kun je niet steeds één en dezelfde handeling op toepassen.’

Mieras vertelt dat het zaak is om bij spelbegeleiding de juiste open vragen te stellen, zodat je intensief spel kunt begeleiden. ‘Volg de nieuwsgierigheid van het kind. Waarom doen het wat het doet en hoe speel je hier als pedagogisch professional op in? Jonge kinderen behoren tot de meest geniale wezens in de samenleving. Ze hebben een rijke binnenwereld waar je als pedagogisch professional maar het beste op kunt aanhaken.’

Oplossingen van bovenaf zorgen voor Kalimero-effect

Mieras praat in zijn werk veel met pedagogisch professionals. ‘Soms is er een Kalimero-gevoel op de werkvloer. Vooral als er te vaak oplossingen van bovenaf worden opgelegd. Er is zeker niets mis met een ondersteunende visie, maar appeleer aan de kunde en het inzicht van de pedagogisch werker, het gevaar is anders dat ze die visie mechanisch gaan toepassen en de zelftwijfel groeit. Was hun eigen aanpak dan niet goed genoeg? Zo maak je ze afhankelijk van de ‘hogere expertise’ in de visie; met het idee dat anderen het beter weten.’

Volgens Mieras zouden kinderopvangorganisaties dus beter moeten nadenken over hoe je pedagogisch professionals in hun kracht zet. ‘Hoe geef je ze het zelfvertrouwen om te experimenteren en dus te leren? Op die manier komen ze zelf met oplossingen. Vaak weten ze zelf heel goed wat de juiste begeleiding voor dat kind is.’

Verandering komt van binnenuit

Mieras gelooft dus niet in veranderingen van buitenaf. ‘De praktijk laat keer op keer inzien dat echte veranderingen altijd van binnenuit komen. Het is misschien moeilijk om zaken aan te passen als je het gevoel hebt dat de wereld je niet als belangrijk ziet. Maar realiseer dat je deze gedachtegang zelf kunt veranderen.

Wat kunnen kinderopvangorganisaties doen?

Vertrouwen is het sleutelwoord volgens Mieras. ‘Om de kinderopvang toekomstbestendig te maken, is het niet alleen een kwestie van investeren in de opleiding. Het vraagt ook van organisaties om zelfvertrouwen bij professionals te kweken.’
Dat doe je volgens Mieras door ze de tijd en ruimte te geven om met de kinderen bezig te zijn, niet door ze te overladen met administratieve en praktische taken. Het is belangrijk dat pedagogisch werker nog meer inzicht krijgen hoe kinderen ontwikkelen en hoe zij dat kunnen stimuleren. Ze moeten daarbij leren op hun waarneming en intuïtie te vertrouwen en durven experimenteren zonder de angst om afgeremd te worden. Ook de pedagogisch professional moet namelijk leren spelen.’

 

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.