Als het aan het kabinet ligt zal er voor alle werkende ouders vanaf 2025 bijna-gratis kinderopvang beschikbaar zijn. Dat betekent dat er binnen twee jaar een grote herziening van het stelsel komt en een (enorm) toenemende vraag. Is dit wel haalbaar en wenselijk? Monique Dongelmans, bestuurder van maatschappelijke kinderopvang Mundo, geeft haar visie.

Als het aan het kabinet ligt zal kinderopvang vanaf 2025 bijna-gratis worden voor ouders en zal er geen kinderopvangtoeslag meer aan te pas komen. Een ingrijpende maatregel met veel gevolgen voor de sector en voor ouders. De beroepsvereniging van directeuren in de kinderopvang (bdKO) nodigde drie experts uit om daarover door te praten.

Het feit dat SZW de stijgende uurtarieven van kinderopvang in 2023 niet compenseert met een verhoging van de kinderopvangtoeslag, maakt veel los in de media. Ouders twijfelen om minder te gaan werken en Telegraaf-columnist Hester Zitvast noemt het onbegrijpelijk. ‘Het voelt als een dikke middelvinger aan iedere ouder die bijdraagt aan de Nederlandse economie.’

DUO, de Belastingdienst Toeslagen, de Sociale Verzekeringsbank of het UWV? Wie is er straks verantwoordelijk voor het uitvoeren van het nieuwe kinderopvangstelsel per 1 januari 2025? Deze organisaties staan niet te springen om de klus aan te nemen en hebben ook niet de juiste instrumenten daarvoor in huis. Volgens Van Gennip staat de beoogde invoeringsdatum van 2025 nu al onder druk.

Hoewel meerdere partijen hun zorgen uiten over de kwaliteit en de toegankelijkheid van de kinderopvang vanwege de plannen van het kabinet om vanaf 2025 de kinderopvang vrijwel gratis te maken, trekt Nysa nu al aan de bel. Gastouders zullen hun uurtarieven met de huidige energieprijzen én inflatie flink moeten verhogen, wat niet opweegt tegen de relatief lage indexering van de maximum uurprijs van 3,22 procent per 1 januari 2023.

De PO-Raad is blij met de plannen van het kabinet om per 1 januari 2025 de maximum uurprijs (toeslagtarief) van kinderopvang voor 96 procent te vergoeden voor alle werkende ouders, maar zegt ook bang te zijn dat de kinderopvang minder betaalbaar wordt voor lage inkomens. Daarom pleit de PO-Raad voor een maximaal uurtarief zonder aanvullende eigen bijdrage van ouders, of een aanvullende eigen bijdrage van maximaal 5 procent.

Het Sociaal Cultureel Planbureau uitte onlangs haar zorgen over de nieuwe kabinetsplannen en concludeert dat de aandacht voor kwaliteit en toegankelijkheid van de kinderopvang lijken te verdwijnen bij de plannen voor bijna-gratis kinderopvang. De Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang laat in een statement op haar site weten deze zorgen te delen.

Vanuit verschillende hoeken klinkt kritiek op het kabinetsplan om kinderopvang voor 96 procent te vergoeden vanaf 2025. Zo waarschuwt het SCP dat dit plan schadelijk is voor de kwaliteit, de kansengelijkheid en de arbeidsparticipatie. Bureau Buitenhek dook naar aanleiding van deze kritiek in een eerder rapport van het SCP. Conclusie: de investering van 2,2 miljard euro aan belastinggeld levert geen maatschappelijk rendement op.