Kinderopvang bij de boer is razend populair. Het is een tak binnen de sector waar lang niet altijd zoveel aandacht naar uit ging als nu. De media staan met regelmaat op de stoep bij Monique Litjens, voorzitter van de Verenigde Agrarische Kinderopvang (VAK). Sinds 2013 runt zij samen met haar man kinderdagverblijf De Mukkenstal, naast hun eigen boerenbedrijf. ‘Buiten ravotten, vies mogen worden, leven met de seizoenen, elke dag een nieuw avontuur: dat gun ik alle kinderen.’

Niet alleen ouders maar ook ondernemers maken zich zorgen over de relatief lage indexering van de kinderopvangtoeslag in 2023. Maar meer geld komt er niet, zei minister Karien van Gennip (SZW) tijdens het kinderopvangdebat op 16 november. Wel zegt zij in het voorjaar van 2023 ‘serieus’ te kijken naar een hogere vergoeding voor 2024. Ondernemers staan voor een dilemma, stellen branchepartijen BK, BMK en Nysa.

DUO, de Belastingdienst Toeslagen, de Sociale Verzekeringsbank of het UWV? Wie is er straks verantwoordelijk voor het uitvoeren van het nieuwe kinderopvangstelsel per 1 januari 2025? Deze organisaties staan niet te springen om de klus aan te nemen en hebben ook niet de juiste instrumenten daarvoor in huis. Volgens Van Gennip staat de beoogde invoeringsdatum van 2025 nu al onder druk.

De maximum uurprijs die de overheid vergoedt voor kinderopvang middels kinderopvangtoeslag stijgt per 1 januari met 5,58 procent voor kinderdagopvang en bso’s en met 3,22 procent voor gastouderopvang. En dat is te laag, vinden branchepartijen. Gezamenlijk hebben zij in een brief aan SZW onderbouwd waarom de maximum uurprijs omhoog moet.

Als het aan minister Karien van Gennip ligt, treden de versoepelde drie-uursregeling en de mogelijkheid om af te wijken van het vaste gezichtencriterium al in werking per 1 juli 2023. Of andere versoepelingen ook ingaan vóór 1 januari 2024 kan zij nog niet zeggen. Een coulanceregeling tot die tijd is op grond van de huidige Wet kinderopvang niet mogelijk, stelt Van Gennip.

Het verschil tussen de maximum uurprijzen van de overheid (kinderopvangtoeslag) en de werkelijke uurtarieven van kinderopvang wordt steeds groter. ‘Niet de kostprijs van Nederlandse kinderopvang is te hoog; de indexatie is sinds de invoering van de Wet kinderopvang te laag’, zegt Noëlle Haitsma van Informatiecentrum Kinderopvang.

Minister Karien van Gennip denkt niet dat er compensatie komt voor ouders voor de hoge kinderopvangtarieven in 2023. Zij legt de bal bij ondernemers, waarvan de meeste ‘hartstikke winstgevend’ zijn, zei Van Gennip tegen RTL Nieuws. ‘De stoom kwam uit mijn oren’, reageert Debby van Heyningen, eigenaar van kleinschalige kinderopvang Keiki Holo Holo in Nootdorp.

Terwijl Stichting Kinderopvang Amersfoort (Ska) herhaaldelijk in het nieuws is vanwege het noodgedwongen opzeggen van contracten met ouders en de Geschillencommissie Kinderopvang bepaalt heeft dat (een deel van) deze ouders wél recht behouden op kinderopvang, heeft een groep ouders afgelopen weekend een hartverwarmende, paginagrote advertentie laten plaatsen in de lokale krant om de pm'ers van Ska een hart onder de riem te steken.

Het is een hard gelag voor de sector én ouders: de kans dat ouders worden gecompenseerd (middels kinderopvangtoeslag) voor de hoge tarieven in de kinderopvang in 2023 is klein. Dat zegt minister Karien van Gennip (SZW) tegen RTL Nieuws. ‘Een compensatie komt er denk ik niet. Er ligt hier echt een verantwoordelijkheid voor de ondernemers.’