Met vallen en opstaan is de afgelopen twintig jaar een kinderopvangpedagogiek ontwikkeld. Pedagoge en ontwikkelingspsychologe Elly Singer maakt zich zorgen over hoe deze de laatste jaren weer is afgebrokkeld. In het dagblad Trouw komt Singer op voor de belangrijke rol die stafpedagogen en pedagogisch leidinggevenden de afgelopen jaren hebben gespeeld in de kinderopvangpedagogiek. Maar op deze functies is de laatste jaren stevig bezuinigd.

Vanaf 16 december is subsidie beschikbaar om taal- en interactietrainingen aan te vragen. Dit maakt Bureau Kwaliteit Kinderopvang bekend. Pedagogisch medewerkers en gastouders kunnen trainingen volgen en er zijn train-de-trainer trainingen voor leidinggevenden en stafmedewerkers van kinderopvangcentra en bemiddelingsmedewerkers van gastouderbureaus. Er is uiteindelijk slechts keuze uit twee trainingen.

Met het voltooien van een landelijk meetinstrument voor de kwaliteit in de gastouderopvang, is het instrumentarium voor kwaliteitspeilingen in de kinderopvang compleet. Het Nederlands Consortium Kinderopvang Onderzoek (NCKO) en het Kohnstamm Instituut ontwikkelden het instrument. Hiermee kan de kwaliteit van de gastouderopvang binnenkort voor het eerst in beeld gebracht worden.

De kwaliteit op een peuterspeelzaal verschilt nauwelijks met de kwaliteit op een kinderdagverblijf. Of het een VVE-locatie is of niet, maakt ook weinig verschil. Dit concluderen onderzoekers van het Kohnstamm Instituut. VVE-groepen laten eigenlijk alleen een betere kwaliteit zien bij het item ‘boeken’. Dat is een magere score omdat er door de overheid juist fors in VVE-groepen wordt geïnvesteerd.

In 2015 mag 1 beroepskracht maximaal 8 kinderen op een horizontale peutergroep opvangen op zowel kinderdagverblijven als peuterspeelzalen. De ratio’s verschillen nu van elkaar en dat vindt Asscher onwenselijk. Pedagoog Ans Vermeulen had liever gezien dat de ratio voor kinderdagverblijven leidend zou worden vanaf 2015. Ook Abvakabo FNV is niet blij: 'In deze zware tijden een verslechtering aanbrengen op de kwaliteit vinden wij op zijn zachtst gezegd geen slimme zet.'

Hoe komt de opvang van peuters eruit te zien? Het Ministerie van Sociale Zaken is, onder leiding van minister Asscher, al jaren bezig met de harmonisatie van peuteropvang. Maar zijn plannen gaan voor branchepartijen in de kinderopvang en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) niet ver genoeg. Zij zien liever gratis dagdelen voor alle peuters. Dat is volgens Asscher financieel absoluut niet haalbaar.

Het gesprek tussen kinderopvangeigenaar/ -professional en toezichthouder gaat vaak alleen over regels en structurele kenmerken. Maar dit gesprek moet wat minister Asscher gaan over wat er op de groep echt toe doet. Met het herijken van kwaliteitseisen voor de kinderopvang, moet de toezichthouder een belangrijke gesprekspartner worden voor kinderopvanginstellingen.

Al sinds 2001 ondersteunt GGD GHOR Nederland (voorheen GGD Nederland)de GGD'en met het toezicht op de kwaliteit van de kinderopvang. Toch is deze taak niet verankerd in de Wet kinderopvang. Minister Asscher van Sociale Zaken wil dit per 1 januari 2015 vastleggen in de wetgeving, om de kwaliteit en uniformiteit van het toezicht zo goed mogelijk te borgen.

Abvakabo FNV staat achter de kwaliteitsvisie die Bureau Kwaliteit Kinderopvang (BKK) heeft ontwikkeld. De vakbond is voor een betere ondersteuning van de pedagogisch medewerker door werkgevers. Daarnaast denkt de vakbond dat meer stabiliteit in de kinderopvang niet alleen goed is voor het kind, maar ook voor de werknemer.

Katrien Helmerhorst toont met haar promotie-onderzoek aan dat individuele videofeedbacktraining helpt om de interactievaardigheden van pedagogisch medewerkers te verbeteren. Hiervoor ontwikkelde Helmerhorst een nieuwe training: Caregiver Interaction Profile (CIP). Helmerhorst promoveerde met haar onderzoek aan de Universiteit van Amsterdam.